Nederlandse techniek op de Turkse manier
Geplaatst op 25 november 2024
Op de bruisende eerste dag van Growtech in het Turkse Antalya vertelt mede-eigenaar Peter Barel over de specifieke manier van zakendoen op de Turkse markt en de ontwikkelingen in het grote tuinbouwland. De tuinbouwbeurs brengt een groot deel van de wereld bij elkaar, met dit jaar 684 exposanten uit 26 landen en bezoekers uit maar liefst 135 landen.
Er zijn vijf landenpaviljoens. In het Nederlandse paviljoen is MST Holland met partner Hoogendoorn prominent aanwezig. MST Holland installeert klimaatsystemen, verwarming, elektrotechniek en watertechnische installaties en is in Turkije vaste partner voor Hoogendoorn. Het bedrijf is opgericht door Nederlander Peter Barel en de Turkse Meral Bilgin.
Peter Barel woont en werkt al bijna 25 jaar in Turkije als installateur en distributeur van tuinbouwtechniek. “24 jaar geleden liep ik Meral tegen het lijf. Zij was toen verkoper in airconditioning. We zijn gaan samenwerken en daar is MST uit ontstaan.” Het bedrijf groeit hard, telt nu 35 medewerkers en beschikt over een mooie productiefaciliteit nabij Antalya. Hier worden onder meer irrigatieunits gebouwd op maat voor de klant.
Barel legt uit waarom hun samenwerking zo’n meerwaarde heeft. “Ik breng het Nederlands-Europese in als het gaat om de techniek en het niveau van werken. Zodra een offerte gemaakt is komt Meral aan zet. De communicatie en het zakendoen gaat vervolgens conform de Turkse cultuur. Die mix werkt goed.”
Om vanuit Nederland voet aan de grond te krijgen in Turkije is heel moeilijk, zegt hij. “Toeleveranciers met alleen Nederlanders hier lopen ertegen aan dat ze de cultuur niet kennen en geen zaken gegund worden.”
Dat wil niet zeggen dat het voor MST Holland makkelijk verloopt. Veel dingen lopen anders dan gepland. “Geregeld maken investeerders en telers verkeerde keuzes, waardoor installaties niet goed op elkaar aansluiten. Dan werkt het alsnog niet optimaal en moet je achteraf problemen oplossen. Het blijft uitdagend, elke keer weer.”
Inflatie en waterschaarste
Voor de tuinbouw ligt de grootste uitdaging wellicht in de groeiende waterschaarste. Het irrigatiewater wordt hoofdzakelijk uit ondergrondse bronnen gehaald. Door minder neerslag en groeiend gebruik daalt het waterniveau van deze natuurlijke buffers. Barel: “Het wordt een groot probleem, dat nu pas veel aandacht krijgt. Investeren in recirculatie en ontsmetting van drainwater zou een oplossing zijn voor de substraatteelt. Uit kostenoverweging wordt dat weinig gedaan, terwijl je dit in twee jaar terugverdient, alleen al vanwege de besparing op meststoffen. Nu gooien telers een derde daarvan weg met het lozen van hun drainwater.”
Het is wachten tot dat verplicht wordt door overheid en Barel ziet daar wel signalen voor. “Maar dan moet er ook op gehandhaafd worden. Dat is niet vanzelfsprekend hier.” Een andere uitdaging vormt momenteel de hoge inflatie en de grote schommelingen in de wisselkoersen van de Turkse Lira. “Dat is een handicap. De euro is nu veel duurder voor de Turken, maar ik moet wel materialen in euro’s inkopen.”
Sleutelrol Turkije
Turkije en de Growtech Antalya in het bijzonder vervullen een sleutelrol in de tuinbouw in dit deel van de wereld. Centraal gelegen tussen Europa, Centraal Azië, het Midden-Oosten en Noord-Afrika kunnen aanbieders van tuinbouwproducten en toeleveranciers hier goed uit de voeten, waarbij Turkije zelf ook een grote markt vertegenwoordigt. Naast Turkije leveren onder meer Egypte, Jordanië, Iran, Saoedie Arabië, Azerbeidzjan en Irak de meeste bezoekers aan deze boeiende beurs.